Slutsky Yaklaşımı

Slutsky yaklaşımı nedir? Slutsky denklemi nasıl türetilir? Hicks ve Slutsky  yaklaşımı farkı gibi konulara kısaca değinelim. Bir malın fiyatındaki değişimlere tüketicinin tepkisini gelir etkisi ve ikame etkisi olarak ayırarak inceleyen iki farklı ayrıştırma yöntemidir. Burada öncelikle Slutsky yaklaşımından bahsedeceğiz. Hicks yaklaşımı için buraya tıklayarak ilgili makaleyi okuyabilirsiniz.

X malının fiyatındaki düşmenin reel gelirde meydana getirdiği artışı fayda yerine nominal gelirin satın alma gücü başlangıç düzeyinde tutularak telafi edilir. Aşağıdaki grafikten de görüleceği üzere tüketici ilk başta e noktasında dengeye gelmiş olsun. X malının fiyatı (Px) düştüğünde, tüketici e’ noktasında dengeye gelsin.

Slutsky denklemi

Şimdi gelir etkisini ve ikame etkisini ayrıştıralım. İlk önce yeni bütçe doğrusuna (Beta 2) paralel ve başlangıç denge düzeyini (e) kesen yeni bir bütçe doğrusu çizelim. Tüketici görüldüğü gibi bu yeni bütçe doğrusu (S) üzerinde e noktasında faydasını maksimize edemiyor. Tüketici Y malı yerine fiyatı düşen X malı tüketimini arttırarak I2 farksızlık eğrisinin S bütçe doğrusuna teğet olduğu c noktasında dengeye gelir. X malından talep edilen miktarın X1’den X3’e çıkması ikame etkisidir. İkame etkisi ile toplam etki arasındaki mesafe ise gelir etkisidir.

Pembe renk ile gösterilen Hicks yaklaşımına göre denge ve telafi edilmiş talep eğrisini görüyorsunuz.

Slutsky Yaklaşımına Matematiksel Yaklaşım

(1)   \[ \Delta m=-(X_1 \Delta P_x ) \]

(2)   \[ \Delta P_x=P_x_2-P_x_1 \]

Burada 1 numaralı denklemin sol tarafındaki ifade X malının fiyatına bağlı olarak değişen reel geliri göstermektedir. Denklemin sağ tarafının negatif işaretli olduğuna dikkat ediniz. Parantez içindeki X1; Başlangıçtaki X malı miktarını göstermektedir.

Dolayısı ile X malının fiyatı değiştiğinde tüketicinin başlangıçtaki mal bileşimini satın almasını sağlayan nominal gelir düzeyi (m’), başlangıç nominal gelir düzeyi (m) ile ilişkisi;

(3)   \[ m^\imath =m-(\Delta m) \]

İkame etkisi;

(4)   \[ \Delta X_S=X(P_x_1,m^i)-X(P_x_1,m) \]

Gelir etkisi;

(5)   \[ \Delta X_m=X(P_x_2,m)-X(P_x_2,m^i) \]

Toplam etki;

(6)   \[ \Delta X=\Delta X_S+\Delta X_m \]

6 numaralı denklem Slutsky denklemi olarak da bilinen denklemdir. Aynı zamanda Slutsky denklemi için aşağıdaki eşitlikler yazılabilir;

(7)   \[ \frac{\Delta X}{\Delta P_X} =\frac{\Delta X_S}{\Delta P_X}+\frac{\Delta X_m}{\Delta P_X} \]

(8)   \[ \frac{\Delta X}{\Delta ΔP_X} =\frac{\Delta X_S}{\Delta P_X}-\frac{\Delta X_m}{\Delta P_X}X_1 \]

Talebin telafi edilmiş fiyat esnekliği;

(9)   \[ \varepsilon dc=\frac{\Delta X_S}{\Delta P_X} \frac{P_X}{X} \]

Buradan hareketle;

(10)   \[ \varepsilon d=\varepsilon dc-\varepsilon m .k_x \]

(11)   \[ k_x=\frac{X_1P_X}{m} \]

kx; X malı için yapılan harcamaların bütçedeki payını verir.

(9.a)   \[ \varepsilon dc=\varepsilon d+\varepsilon m .k_x \]

Talebin telafi edilmiş fiyat esnekliği 10 numaralı denklemlerden hareketle 9.a nolu denklemde gösterildiği gibi de yazılabilir.

Yorumlar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir